BRUKSİZM
& DİŞ SIKMA
Bruksizm (Diş sıkma), dişlerinizi gıcırdattığınız ya da sıktığınız bir durumdur.
Çoğu zaman bruksizme neyin neden olduğunu anlamak zordur. Bunun nedeni fiziksel, psikolojik ve genetik faktörlerin bir kombinasyonu olabilir.
Bruksizm sadece gece görülebileceği gibi, sadece gündüz ya da hem gece hem gündüz aynı anda görülebilir.
Bruksizme yol açan risk faktörleri aşağıdaki gibi olabilir:
- Stres: Artan kaygı veya stres diş gıcırdatmasına neden olabilir. Öfke ve hayal kırıklığı da olabilir.
- Yaş: Bruksizm küçük çocuklarda yaygındır, ancak genellikle yetişkinliğe kadar geçer. Karma dişlenme dönemindeki brukizm yeni okluzyona alışma sürecidir ve bir tedavi uygulanmaz.
- Kişilik tipi: Agresif, rekabetçi veya hiperaktif bir kişilik tipine sahip olmak, bruksizm riskinizi artırabilir.
- İlaçlar ve diğer maddeler: Bruksizm, bazı psikiyatrik ilaçların nadir görülen bir yan etkisi olabilir. Tütün içmek, kafeinli içecekler veya alkol içmek veya eğlence amaçlı ilaçlar kullanmak bruksizm riskini artırabilir.
- Bruksizmli aile üyeleri: Uyku bruksizmi ailelerde ortaya çıkma eğilimindedir. Bruksizminiz varsa, ailenizin diğer üyelerinde de bruksizm veya bruksizm öyküsü olabilir.
- Diğer bozukluklar: Bruksizm, Parkinson hastalığı, demans, gastroözofageal reflü bozukluğu (GERD), epilepsi, gece terörü, uyku apnesi gibi uyku ile ilgili bozukluklar ve dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi bazı akıl sağlığı ve tıbbi bozukluklarla ilişkilendirilebilir.
Gündüz bruksizmi, kaygı, stres, öfke, hayal kırıklığı veya gerginlik gibi duygulardan kaynaklanabileceği gibi derin konsantrasyon sırasında bir başa çıkma stratejisi veya bir alışkanlık olabilir. Uyku bruksizmi, uyku sırasındaki uyarılmalarla ilişkili uyku ile ilgili bir çiğneme aktivitesi olabilir.
Dr. Engin UTKAN
TEŞHİS VE TEDAVİ
Düzenli diş muayeneleri sırasında diş hekiminiz bruksizm belirtilerini kontrol edecektir. Herhangi bir belirtiniz varsa, diş hekiminiz sürecin ilerleyip ilerlemediğini görmek ve tedaviye ihtiyacınız olup olmadığını belirlemek için sonraki birkaç ziyarette dişlerinizde ve ağzınızda ki bulgulara bakar.
Diş hekiminiz bruksizm olduğundan şüpheleniyorsa genel diş sağlığınız, ilaçlarınız, günlük rutinleriniz ve uyku alışkanlıklarınız hakkında sorular sorarak sebebini belirlemeye çalışır.
Bruksizmin şiddetini değerlendirmek için diş hekiminiz şunları kontrol edebilir:
- Çene kaslarınızda hassasiyet
- Kırık veya eksik dişler gibi belirgin diş anormallikleri
- Dişlerinizde, alttaki kemikte ve yanaklarınızın iç kısmında hasarlar
- Diş muayenesi, temporomandibular eklem (TME) bozuklukları, diğer diş problemleri veya sağlık durumları gibi benzer çene veya kulak ağrısına neden olabilecek diğer bozuklukları tespit edebilir.
TEDAVİ
Çoğu durumda, tedavi gerekli değildir. Bruksizmi olan çocuk bireyler tedavi olmaksızın bruksizmden kurtulur. Pek çok yetişkin ise dişlerini terapi gerektirecek kadar kötü bir şekilde gıcırdatmaz veya sıkmaz. Bununla birlikte, sorun şiddetliyse, seçenekler arasında belirli diş yaklaşımları, terapiler ve daha fazla diş hasarını önlemek ve çene ağrısını veya rahatsızlığını gidermek için ilaçlar önerilebilir.
Hangi seçeneğin sizin için en uygun olduğunu öğrenmek için diş doktorunuza danışmanız gerekir.
DENTAL YAKLAŞIM
Bu yöntemler dişlerinizdeki aşınmayı önleyebilse veya düzeltebilse de bruksizmi durdurmayabilir:
- Ağız koruyucu plaklar: Bunlar, diş sıkma ve gıcırdatmanın neden olduğu hasarı önlemek için dişleri ayrı tutmak için tasarlanmıştır. Sert akrilikten yapılır, üst veya alt dişlerinize takılabilirler.
- Aşınan dişlerin onarımı: Ağır vakalarda – diş aşınması hassasiyete veya düzgün çiğnememeye yol açtığında – diş hekiminizin dişlerinizin çiğneme yüzeylerini yeniden şekillendirmesi veya hasarı onarmak için kuron/inley/onley kullanması gerekebilir.
DİĞER YAKLAŞIMLAR
Bu yaklaşımlardan biri veya daha fazlası bruksizmi hafifletmeye yardımcı olabilir:
Stres veya kaygı yönetimi: Stres nedeniyle dişlerinizi gıcırdatıyorsanız, meditasyon gibi rahatlamayı teşvik eden stratejiler öğrenerek sorunu önleyebilirsiniz. Bruksizm endişe ile ilgiliyse, lisanslı bir terapist veya danışmandan bir tavsiye yardımcı olabilir.
Davranış değişikliği: Bruksizminiz olduğunu keşfettiğinizde, uygun ağız ve çene pozisyonunu uygulayarak davranışı değiştirebilirsiniz. Diş hekiminizden ağzınız ve çeneniz için en iyi pozisyonu göstermesini isteyin.
Biyolojik geri bildirim: Alışkanlıklarınızı değiştirmekte zorlanıyorsanız, çenenizdeki kas aktivitesini kontrol etmeyi öğretmek için izleme prosedürlerini ve ekipmanlarını kullanan bir yöntem olan biofeedback’ten yararlanabilirsiniz.
BRUKSİZM TEDAVİSİNDE İLAÇ KULLANIMI
Genel olarak, ilaçlar bruksizm tedavisi için çok etkili değildir ve etkinliklerini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Bruksizm için kullanılabilecek ilaç örnekleri şunları içerir:
Kas gevşeticiler: Bazı durumlarda doktorunuz yatmadan önce kısa bir süre için kas gevşetici almanızı önerebilir.
Botoks enjeksiyonları: Botox enjeksiyonları, akut durumun çözümü için diğer tedavilere yanıt vermeyen şiddetli bruksizmi olan bazı kişilere yardımcı olabilir.
İLİŞKİLİ BOZUKLUKLARIN TEDAVİSİ
İlaçlar: Bir ilacın yan etkisi olarak bruksizm geliştirirseniz, doktorunuz ilacınızı değiştirebilir veya farklı bir ilaç reçete edebilir.
Uyku ile ilgili bozukluklar: Uyku apnesi gibi uyku ile ilgili bozuklukların ele alınması uyku bruksizmini iyileştirebilir.
Tıbbi durumlar: Neden olarak gastroözofageal reflü hastalığı gibi altta yatan bir tıbbi durum tespit edilirse, bu durumun tedavi edilmesi bruksizmi iyileştirebilir.
Dt. Engin UTKAN
1975 yılında İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinden 1998 yılında mezun oldu.
Cerrahiye alanında geniş tecrübesi ile modern tıbbın sağladığı son teknolojinin bütün imkanlarını kullanarak tedavi yöntemleri uygulayan Utkan, Estetik Diş Hekimliği, İmplantoloji, Gülüş Tasarımı alanlarında çalışmalarını sürdürmektedir.
Dt.Utkan iyi derecede İngilizce, Almanca, İtalyanca bilmektedir.
Bize Ulaşın
Utkan CLINIC
Dental Aesthetıcs
Bilgi almak istediğiniz tedavi ile ilgili seçimlerinizi yaparak formu onaylayın. Gülüş danışmanınız en kısa sürede sizlere ulaşacaktır.